Een goede start voor de big!

Een soepele overgang van kraamstal naar biggenstal is voor de gespeende biggen op veel bedrijven nog een behoorlijke uitdaging. Er komt dan ook nog al wat op ze af.

Stel je eens voor, binnen 24 uur de volgende veranderingen voor je kiezen te krijgen:

geen moeder meer

geen moedermelk meer

een ander hok

een ander klimaat

andere hokgenoten

een andere voerbak

een ander drinkwatersysteem (voor zover ze al gedronken hebben uit een nippel)

ander voer

Dat zijn al met al behoorlijk wat stressfactoren die direct en indirect invloed hebben op darmniveau. We zien dan ook op veel bedrijven dat er na een paar dagen diarree ontstaat, met als gevolg vermageren, slijters en verhoogde uitval. Deze diarree wordt meestal veroorzaakt door de bacterie E. coli; het ziektebeeld noemen we ook wel ‘Coli-enterotoxicose’. Overigens hoeft bij bepaalde vormen van Coli-enterotoxicose niet altijd diarree zichtbaar te zijn.

De lijst van stressfactoren bevat natuurlijk een aantal omstandigheden die we niet kunnen veranderen. De biggen moeten een keer van de moeder en van de moedermelk af en ze zullen ook een keer naar een ander hok moeten. De zaken waar we wél invloed op hebben, moeten dus zo goed mogelijk ingericht zijn om de big een goede start te geven.

Voeropname voor én na spenen is hierin een heel belangrijke, de big moet op het moment van spenen al gewend zijn aan vast voer en dit ook al kunnen verteren. Na spenen is de voeropname in de eerste  24 uur heel belangrijk om de darmcellen ‘levend’ te houden. Gebeurt dat niet of onvoldoende, dan verliest de big veel verteringscapaciteit voor het moment dat het begint te eten, met veelal diarree als gevolg.

Doordat in Nederland de laatste jaren het gebruik van ‘hulpmiddelen’ steeds meer aan banden is gelegd, komt het beheersen van speendiarree steeds meer neer op het optimaliseren van (voedings-)management rondom spenen.

Als dierenarts hebben we een aantal tools in onze “toolbox” om het probleem aan te pakken, zoals bijvoorbeeld vaccinaties, antibiotica en ondersteunende middelen over het voer of door het drinkwater. Toch moeten we in mijn ogen breder kijken en een totaalaanpak toepassen. Een handig hulpmiddel hiervoor is de Speencheck, waarin alle aspecten van bovengenoemde stressfactoren langsgelopen worden, om een zo optimaal mogelijke start na spenen te bereiken.

Lintjeshof heeft in samenwerking met Topigs Norsvin, Denkavit, Boehringer, en Varkensartsen Zuid een methode ontwikkeld waarin alle belangrijke zaken omtrent spenen nagelopen worden; de Speencheck. Hierin komen bijvoorbeeld zaken als klimaat, waterkwaliteit, voeropname voor én na spenen, mestconsistentie en hygiëne aan bod. Wanneer we samen met de varkenshouder en het liefst ook in samenwerking met de voerleverancier, aan de hand van de Speencheck de omstandigheden voor de gespeende biggen kunnen optimaliseren, kunnen we de grootste stappen richting een goede start na spenen zetten. Een belangrijke rol is hierin weggelegd voor de Farm Health Coaches die binnen Lintjeshof werkzaam zijn. Zij kunnen met behulp van slimme data en hygiëneprotocollen een deel van de Speencheck op uw bedrijf uitvoeren en terugkoppelen naar de dierenarts en de varkenshouder.

In de praktijk zien we dat de bedrijven waar speendiarree een structureel probleem is, veelal vallen onder de categorie bedrijven die wat betreft DierDagDosering in de rode zone zitten. Doordat we druk doende zijn deze rode bedrijven te ondersteunen in het verminderen van het antibioticagebruik, zien we dat het optimaliseren van de speenfase van de biggen een belangrijke stap hierin is.

Doordat de inzet van antibiotica in de toekomst steeds meer onder druk komt te staan en mogelijk bepaalde middelen zoals bijvoorbeeld Colistine niet meer toegestaan zullen zijn, is het des te belangrijker om deze belangrijke stap voor de biggen te optimaliseren.
 
Met z’n allen streven we naar een goede start!