Gezonde urinewegen bij zeugen: een must voor een goede vruchtbaarheid en productie!
Wat hebben urinewegen en vruchtbaarheid met elkaar te maken?
Meer dan u wellicht denkt…
Onderstaande schematische tekening van de organen van de zeug maakt dit duidelijk. Blaas en baarmoeder liggen vlak bij elkaar en monden beide uit in de geboorteweg. Vandaar dat een blaasontsteking kan leiden tot een baarmoederontsteking en omgekeerd.
Een zeug met een urineweginfectie vóór het werpen heeft 3,5 keer meer kans om na het werpen een baarmoederontsteking te krijgen.
Een vergevorderde blaasontsteking kan zelfs leiden tot een nierbekkenontsteking.
De bacteriën die hierbij een rol spelen zijn meestal gewone omgevingskiemen die via de schede binnen komen. Een van de belangrijkste kiemen is de E.coli bacterie die van nature voorkomt in de darmen. Deze bacterie is dus ook aanwezig in de mest en omgeving van de zeug.
Daarnaast vinden we bij onderzoek van urine van zeugen met een blaasontsteking regelmatig staphylokokken en streptokokken.
Wat merkt u op uw bedrijf wanneer blaasontstekingen voorkomen?
In het geval van chronische blaasontstekingen is er vaak weinig te zien terwijl dit wel veel invloed heeft op de bedrijfsresultaten!
Sluimerende klachten zijn onvoldoende melkproductie, een verlengd interval spenen-dekken, het afbigpercentage neemt af en het aantal levend geboren biggen vermindert.
Bij meer acute urineweginfecties zijn de symptomen duidelijker: zieke zeugen, witvuilende zeugen en zelfs sterfte door endotoxine shock.
Het is relatief eenvoudig om te onderzoeken of blaasontstekingen op uw bedrijf voorkomen.
Bij een afbigpercentage onder de 86% kunt u overwegen om de “urinewegcheck” te doen. Ook bij witvuilende zeugen en bovengenoemde vage klachten is het nuttig om de urinewegen eens onder de loep te nemen.
Er zijn zelfs bedrijven die hier gericht op monitoren en zo tijdig kunnen ingrijpen wanneer afwijkende waarden worden gevonden bij het onderzoek van de urine.
Onze Farm Health Coach Thomas heeft al heel wat urinewegchecks afgenomen en zorgt ervoor dat een 20-tal urinemonsters zo snel mogelijk bij laboratorium Merefelt ingeleverd worden.
Hier worden verschillende parameters onderzocht en er wordt een kweek met antibiogram ingezet. Op basis van de uitslag kunt u samen met uw dierenarts bespreken welke opties er zijn om het probleem aan te pakken – denk bijvoorbeeld aan het aanzuren van drinkwater of voer, of het behandelen van de zeugen. Daarnaast moet een plan opgesteld worden om de omstandigheden die hebben geleid tot de urineweginfecties aan te pakken.
Voorkomen is beter dan genezen!
Watergift en waterkwaliteit staan bovenaan de lijst preventieve maatregelen.
Een zeug heeft in het begin van de dracht een waterbehoefte van ongeveer 10 liter per dag en tegen het einde van de dracht komt daar al een paar liter bij. In de kraamstal is de behoefte flink hoger: 15 liter plus 1,5 liter per big. Let op de doorstroomsnelheid van de drinknippels: minimaal 2 liter per minuut.
Ook hygiëne speelt een belangrijke rol in de preventie.
In de kraamstal: dit is zowel voor de zeugen die werpen als voor de pasgeboren biggen van belang.
Mest weghalen
Inzet van werpmatjes
Hygiëne bij opvoelen van zeugen
In de dekstal:
Ook hier mest weghalen
Hygiëne bij het insemineren
Geef urineweginfecties geen kans en verbeter gezondheid, welzijn en rendement!