Zomer: aandacht voor najaarsverwerpen.

02 juni 2021

Met het toenemen van de temperaturen en de droogte, is de natte herfst misschien nog een “ver van ons bed show”. Toch willen we nu al aandacht vestigen op het probleem najaarsverwerpen, aangezien de basis voor dit probleem al gelegd wordt in de zomer. Aan de preventie van najaarsverwerpen moet dus ook al deels gewerkt worden in de warme zomermaanden.

Wat is najaarsverwerpen ook al weer?

Onder najaarsverwerpen wordt het afkomen van vruchtjes bij gezonde zeugen in de eerste maand van de dracht verstaan. Indien deze zeugen worden herdekt, verloopt de volgende dracht meestal probleemloos.

Echter zien we in de maanden september-oktober-november ook nog andere problemen op het gebied van vruchtbaarheid die ook thuis horen onder “de najaarsdip”.

De dip in het aantal levend geboren biggen is er daar 1 van. Daarnaast zien we in deze maanden ook vaak dat de biggen welke geboren worden van mindere kwaliteit zijn: de zogenaamde “zomerbiggen”.

Hoe ontstaan deze problemen?

De vruchtbaarheid van varkens is afhankelijk van veel factoren. Belangrijke factoren die invloed hebben op het afbigpercentage, het aantal levend geboren biggen, en de geboortekwaliteit zijn:

voeropname in de kraamstal en daaraan gekoppeld conditieverlies in de kraamstal

voeropname in de dekstal en daaraan gekoppeld de kwaliteit van de berigheid

stalklimaat

lengte van daglicht (seizoen)

Hittestress

De voeropname in de kraamstal en dekstal zijn factoren welke onder druk komen te staan in de warme zomermaanden. Gevolg hiervan is dat een zeug meer conditie verliest (negatieve energiebalans) en minder eicellen aanmaakt. Het proces van aanmaken van eicellen voor de volgende dracht begint dus al in de kraamstalperiode hieraan voorafgaand.

Doordat er minder eicellen worden aangemaakt, worden er ook minder hormonen gevormd in de hersenen van de zeug. De zogenaamde LH piek is nodig voor het laten zien van berigheidsverschijnselen. Minder eicellen betekent dus een mindere kwaliteit berigheid in de dekstal: met als gevolg het verlengde interval spenen-dekken wat we in/na de zomer vaak terug zien komen in de technische resultaten.

Niet alleen het aantal eicellen neemt af als gevolg van hittestress, ook de kwaliteit van de eicellen wordt minder. Deze beide zorgen er dus ook voor dat een zeug makkelijker de dracht afbreekt in de cyclus die erop volgt.

Essentieel is het dus om in de zomer op bovenstaande problemen zoveel mogelijk te anticiperen. In onze vorige nieuwsbrief stonden verschillende maatregelen genoemd om de voeropname in de kraamstal en dekstal zoveel mogelijk op peil te houden en de kwaliteit van de eicellen te verbeteren door toevoeging van vitaminen/mineralen.

Seizoensinvloeden:

Ondanks dat we al jaren gedomesticeerde varkens houden in onze stallen, zijn deze dieren nog steeds beïnvloedbaar door de seizoenen. Van nature wil een varken niet werpen in de koude wintermaanden omdat de overlevingskans voor de biggen lager ligt. Kunnen we dan helemaal niks doen om de effecten van het korter worden van de dagen en het dalen van de temperatuur de voorkomen?

Door de afname van daglichtlengte wordt in de hersenen het hormoon melatonine geproduceerd. Gevolg van de deze toename in melatonine is een afname in vruchtbaarheidshormonen in de hersenen. Hierdoor wordt de berigheid minder, worden eicellen minder van kwaliteit en wordt de vroege dracht makkelijker afgebroken.

Bekend is dat kunstlicht het effect van melatonine kan verminderen. Het advies is om minimaal 40 lux te realiseren in de drachtstal gedurende 16 uur per dag. Belangrijk is om hier tijdig mee te beginnen zodat de zeugen niet merken dat de daglengte af neemt. Een tijdklok op zowel de dekstal als drachtstal is hiervoor een handig middel.

Daarnaast kan ook een hoog voerniveau in de eerste maand van de dracht het effect van melatonine enigszins tegengaan. Overleg hierover met uw voervoorlichter, misschien is het nodig om uw voerschema begin dracht te verhogen/optimaliseren aan het einde van de zomer.

Tot slot is het raadzaam om tijdig de ventilatie/klimaatinstellingen van zomerstand terug te zetten naar winterstand, dit om grote temperatuurschommelingen te voorkomen.

Meer nieuws

18 januari 2024

Symposium in Hannover 16-17 januari 2024

Op 16 en 17 januari organiseerde Lintjeshof samen met Agro-Vet, Hypor, Boehringer Ingelheim, GFS en...
12 december 2023

Sustainable pig farming event 16-17 januari in Hannover

Lintjeshof is trotse partner van dit tweedaagse congres in Hannover. Meld je snel aan met deze
25 oktober 2023

Presentatie Lintjeshof in Spanje

Op de bijeenkomst van Catalaanse varkensdierenartsen van 25 oktober 2023 in Manresa vertelde Karien...